BÌNH THƠ CHỌN LỌC

  ĐỨNG TRƯỚC “CĂN PHÒNG BÍ MẬT” CỦA TRẦN HẠ VI Lời Nói Đầu Tôi đã chọn và đưa Căn Phòng Bí Mật của Trần Hạ Vi vào danh sách những bài thơ sẽ bình từ khá lâu. Những lúc rảnh rang hoặc đầu óc trống vắng tôi lại đem bài thơ ra nhâm nhi, nghiền ngẫm. Tôi cũng mường tượng một vài bài viết khác – liên quan đến thơ - lấy ý tứ của CPBM làm điểm tựa. Trong loạt bài Thơ Sẽ Đi Về Đâu, theo tôi, đây là bài quan trọng nhất.   Có thể nói đây cũng là bài thơ “làm phiền” tôi nhiều nhất. Có độ tôi đã “ăn ngủ” với nó cả mấy ngày liên tiếp để cố gắng tìm ra thế trận hợp lý, có hiệu quả cho bài bình của mình. Nhưng rồi vẫn thấy chưa vừa ý – duyên chưa đến - nên lại cho qua. Hôm nay, ngồi ở sau nhà thả hồn theo những đám mây bay rồi lẩm nhẩm đọc lại CPBM, chợt thấy cái duyên ngầm của nó, bèn hứng chí chạy vào nhà mở máy gõ mấy lời bình để mời bạn đọc cùng bước vào một góc của thế giới thơ Trần Hạ Vi. CĂN PHÒNG BÍ MẬT Có những điều sẽ chẳng nói ra cho dù chúng ta có yêu nhau đến...

  VỊ TRÍ CỦA THƠ ĐƯỜNG LUẬT Đường luật thất ngôn bát cú là một thể thơ có nhiều luật lệ khắt khe; vần đối niêm luật với những trói buộc của nó khiến thi sĩ luôn phải xoay ngang trở dọc đối phó nên ít có cơ hội chăm chút cho phần cảm xúc, hồn thơ.   Dĩ nhiên, năm thì mười họa cũng có những bài Đường luật hay, nhưng ngay cả những bài thơ hay đó cũng có vẻ khô cứng so với thơ đương đại. Giờ đây Nàng Thơ đã có bộ mặt mới. Các thi sĩ đã cố công tìm tòi, thể nghiệm nhiều thể thơ “mới”, sao cho vừa giữ được vị ngọt của thơ ca, vừa cởi trói cho người làm thơ khỏi những luật lệ quá khắt khe, gò bó. Đâu là thể thơ tối ưu của thi ca đương đại? Công cuộc chọn lựa, tranh cãi còn chưa ngã ngũ.   Nhưng chắc chắn đã có rất nhiều thể thơ, ở mức độ khác nhau, cho phép người làm thơ thời nay được thoải mái hơn, tự do hơn, thể hiện tứ thơ của mình, và nhờ đó, có thể dễ dàng đưa cảm xúc của mình, thả tâm hồn của mình vào thơ. Thơ Đường luật bỗng trở thành cô gái lỡ thì, thân hình khô cứ...

                                                   TRÁI KHOÁY   Nhận được tập thơ Lật Tung Miền Ký Ức - gồm 100 bài thơ – do Trần Hạ Vi gởi tặng. Đã gởi tin nhắn cám ơn nhưng chưa dám bình phẩm gì vì chưa đọc kỹ. Hôm qua đi làm về sớm, hôm nay lại được nghỉ nên mở tập thơ nhâm nhi, nghiền ngẫm, thấy có một điểm trái khoáy liên quan đến bài thơ mình đã viết lời bình (1) nên nổi hứng “xổ” 4 câu thơ:   Bảo lật tung mà chẳng lật tung Đến căn phòng đó lại lừng khừng Ngẫm nghĩ một hồi rồi quay gót Nên nửa đời người vẫn long đong.   Lật Tung Miền Ký Ức là tập thơ “cởi mở tâm tình” – đào xới Ký Ức tung lên để bộc lộ hết những cảm xúc, tâm trạng sâu kín nhất của lòng mình.   Nhưng   “Có những góc tôí ở trong hồn của riêng ta không bao giờ chia sẻ”   Vâng! Thưa các bạn, đó chính là Căn Phòng Bí Mật – bài t...

  NHẬN XÉT NGẮN VỀ MỘT SỐ ĐỊNH NGHĨA THƠ MẤY ĐIỂM TỰA   Bài viết này được dựa trên mấy điểm căn bản sau đây:   1/ Đặc Tính Của Định Nghĩa   Định nghĩa – tùy tác giả hoặc tự điển – có 2, 3 hoặc 4 đặc tính. Trong bài viết này – bàn về thơ - tôi chỉ chọn đặc tính nói đến tính phổ quát của thơ.   Theo Phan Ngọc, “định nghĩa” có 2 đặc tính trong đó tính phổ quát của định nghĩa thơ được phát biểu như sau: Có giá trị phổ quát, tức là áp dụng cho mọi hiện tượng gọi là thơ trên trái đất này, bất chấp ngôn ngữ, thời gian, tập quán, trường phái. (Thơ Là Gì?, Talawas 02/09/2002)   http://www.talawas.org/talaDB/showFile.php?res=883&rb=0101   Tôi hiểu tính phổ quát của thơ hơi khác. Cái hơi khác này nằm ở hai chữ “thời gian”. Tôi cho rằng định nghĩa thơ không phải bất biến mà ít nhất, có thay đổi theo thời gian. Mỗi khi biên giới thơ mở cửa để đón cư dân mới, định nghĩa thơ cũng phải thay đổi cho phù hợp với tình hình mới. (Tập quá...